Heinrich de Flosser

Ik moet u iets bekennen. Ik heb een gruwelijke hekel aan de tandarts. Nu is mijn afkeer van het fenomeen tandarts nog groter geworden sinds de mijne zijn praktijk heeft overgedaan aan een commerciële instelling. Het is tegenwoordig altijd afwachten wie je treft, en welke nationaliteit de goede man bezit. En of dat nou de Ierse of de Duitse is: zijn Nederlands is bijna onverstaanbaar. Erger is dat tandartsen het nooit met elkaar eens zijn. Als je als patiënt van tandarts moet wisselen, weet je van tevoren al dat deze afkeurend zijn hoofd boven je mond zal schudden, om vervolgens alle door zijn voorganger met zorg gevulde kiezen van een nieuwe vulling te voorzien. Van de week was het weer zover. Dochter en ik hadden samen een afspraak. Niet voor de gezelligheid, want wij hebben ieder onze eigen wijze om met tandartszenuwen om te gaan. Ik maak vervelende grapjes, terwijl dochterlief daarvan gruwt en stilletjes wordt. Wij zaten met z’n tweeën in de wachtkamer en ik probeerde om niet heel erg geestig te doen. De tandarts met zijn personeel genoot een verdieping hoger van een kleine pauze. Hij had ontspannen een sigaretje gerookt, bleek later in de tandartsstoel. Opgewekt kwam het gezelschap even later beneden. Drie assistentes en een tandarts, die wij nooit eerder hadden ontmoet. Hij was Duits, maar deed zijn uiterste best om Nederlands te spreken. Dochter mocht eerst in de stoel. Hij bestudeerde foto’s van haar gebit, bekeek ze van boven en onder, van voren en van achteren. ‘Is er daar een kies getrokken?’ Nee, er was nog nooit een kies getrokken. Hij hield de foto’s nog eens op hun kop. ‘Is er daar dan iets getrokken?’ Nee, er was nog nooit iets getrokken. Het bleek een hele puzzel, maar uiteindelijk boog hij zich over de mond van mijn dochter. ‘Flossen,’ verzuchtte hij. ‘Du moet flossen.’ Hij prikte links, hij prikte rechts. Met een spiegel mocht ze haar eigen mond bekijken om te zien wat er allemaal mis kon gaan als er niet geflost werd. 'Du kan net zo gut nicht poetsen als du nicht flost,’ voegde hij daar met gevoel voor drama aan toe. Twee van de drie assistentes, die hem omringden, keken meewarig mee. Dochter verliet de stoel met een verwijsbrief voor de kaakchirurg, die haar verstandskies moest trekken. Ze had er geen last van, vorige tandartsen meenden dat het ding kon blijven zitten, maar Heinrich de Flosser had andere ideeën. Daarna was ik aan de beurt. En ik haat flossen. Ik poets drie keer op een dag, ik spoel zorgvuldig na met mondwater, maar ik flos zelden. En dat zag onze brave Heinrich. Hij bekeek mijn mond, boordevol door zijn collega’s gevulde kiezen, en wist de oorzaak meteen: nicht geflost! Bij elke gevulde kies herhaalde hij: selfde Ursache, nicht geflost. Ik meldde voorzichtig dat ik met zijn Ierse voorganger had afgesproken dat er niet meer gevuld werd als ik last van één van die kiezen kreeg, maar dat die dan van een keurige kroon zou worden voorzien. Heinrich schudde treurig zijn hoofd. Dat was hij niet met zijn collega eens. Bovendien, ook met kronen hield het flossen niet op. Spottend zei hij dat mensen altijd meenden dat ze met kronen niets meer aan hun mondhygiëne hoefden te doen. Een nieuwe afspraak hoefde ik niet te maken. Bij vertrek was de wachtkamer nog steeds leeg… Ik zal er ook nooit meer zitten, want ik weet het nu zeker: ik ga op zoek naar een andere tandarts. Een jong exemplaar dat nog jaren mee kan. Ik voorzie dat die zich eerst ook hoofdschuddend over mijn gebit buigt, meewarig mopperend over de handelingen van zijn voorgangers. Maar als vullingen zijn vervangen, kronen zijn geplaatst en alles uiteindelijk van zijn hand is, zal hij bij een volgende controle tevreden zeggen: ‘Het ziet er prima uit. Komt u volgend jaar maar terug.’ En ja, ik heb weer flosdraad gekocht en mijn afkeer daarvan is nog onverminderd groot. Hoe schrijf je flossen eigenlijk in het Duits? Ich flosse, du flosst, wir haben nicht geflosst?